Verlichting vindt het vaakst plaats aan de bushalte.
Of als je geluk hebt: al aan de poort. De poort waarlangs je het klooster verlaat na de afzondering van een lange retraite. De poort symboliseert de overgang terug naar de bewoonde wereld, het leven van alledag, ‘de wereld van lukken en mislukken’ zoals Edel Maex dat zo graag noemt. 

Zit je op zo’n eindeloze zenretraite je de pleuris te mediteren, je vertwijfeld af te vragen wat je daar ook alweer in godnaam verloren had, te wanhopen dat het nooit maar dan ook echt nooit meer goedkomt, en dan – páts – overkomt het je aan de bushalte: een absolute euforie en zaligheid waardoor je ineens weer helemaal weet waarvoor dat eindeloze mediteren op retraite allemaal zonodig moest. Waarvoor het dat allemaal dubbel en dik waard was geweest.

Zo verging het mij ook op mijn pelgrimstocht in Zweden. Tijd en afstand schiepen helderheid, maar dat merkte ik pas goed toen ik alweer lang en breed terug in België was. 

Ja, de reis was mooi, bijzonder, indrukwekkend en al wat een mens dromen kan maar stiekem zat ik me onderweg toch af te vragen wanneer ik nu eindelijk antwoord ging krijgen op de vragen waar ik mee zat. Over het loslaten van hoe rot ik aan de deur was gezet op mijn werk en over hoe ik mijn toekomst verder vorm wilde geven.

Maar grote antwoorden overvallen je niet van bovenaf. Grote en kleine antwoorden groeien stilletjes en haast ongemerkt van binnenuit. Het is zoals op Pierrick’s T-shirt staat: ‘Nature provides the answers’.
We zijn een weekendje te gast in het paradijsje van Soe en Pierrick, een dierbare vriendin en haar man die wonen in een huis dat enkel met een bootje te bereiken is.
Vanaf het moment dat we hier voet aan land hebben gezet, is de buitenwereld ver weg. Zoals dat in Zweden ook het geval was. Al stappend ontstond er vanbinnen ruimte en kregen zaadjes de gelegenheid om te ontkiemen en te groeien.

Het was niet zo dat ik thuiskwam als een ander mens. Dat was ook niet nodig.
Wel ontwaarde ik een mate van rust en zelfs enige onthechting ten opzichte van de dingen des levens.

De eerste uren en dagen na thuiskomst verbaasde ik me verschrikt over twee dingen.
Eén: ‘Wát een enorme luxe en comfort hier thuis!’. En vervolgens: ‘En wát een huiveringwekkende overdaad aan spullen! Hoe is het mogelijk dat een mens dit allemaal echt denkt nodig te hebben??’
Die twee zaken wenden vervolgens ook alweer met de snelheid van het licht en na twee dagen was deze backpacker alweer helemaal geadapteerd aan het comfort dat we al te vaak zomaar voor lief nemen.
In die eerste dagen ervaarde ik ook iets dat ik nog het best kan omschrijven als een soort ‘jetlag’. Mijn lijf en leden zaten nog in de natuur, terwijl mijn leven zich ondertussen weer afspeelde in de drukte van een gezin en een rommelige stad. Toch kon dat alles me niet uit mijn evenwicht halen. Een diepe basisrust hield alles in balans.

Zo lange tijd afstand nemen van alle hectiek was zeer deugddoend. Op een gezonde manier voel ik me wat onthecht van alle gedoe rondom werk. Eenmaal thuis bleef dat onthechte gevoel de belangrijkste constante, en voor mij de waardevolle graal die ik meebracht van deze tocht.

Hoe kan ik dit aangename gevoel van haast lichte – gezonde! – onverschilligheid het best beschrijven?

Misschien als volgt: het is niet zo belangrijk of je A of B kiest. Het is allemaal geen halszaak. Als een balletje in een flipperkast gaat het leven toch gewoon door en het maakt op zich niet veel uit welk flippertje de bots geeft die het vervolg van de weg van het balletje bepaalt. Er is geen foute keuze. Zelfs een ‘verkeerde’ keuze levert inzicht, wijsheid en ervaringen op.
‘There is no such thing as failure: either you succeed or you learn,’ zegt CEO Françoise Chombar ik in de weekendkrant van dit weekend.

Of zoals Hetty Helsmoortel het in een interview met De Morgen van 31 juli 2021 stelt: ‘Het leven meandert alle kanten op en je zit in de driver’s seat. Waar je uitkomt, is altijd een verrssing, maar jij bepaalt de rijstijl. Ik hoop dat er nog heel veel afslagen komen in mijn leven.’

Kiezen blijft nodig – ga je rechts of neem je links? Neem je die afslag of volg je rechtdoor? – maar ik hoef er niet eindeloos over te tobben of een halszaak van te maken. Kies gewoon en kijk wat er gebeurt. Dat inzicht geeft veel rust.

En altijd weer levert de weg wel momenten op waarvan je kan genieten en waarin je geluk ervaart. Daarvoor moet je dan wel even stilstaan. Of juist stappen. Als het maar lang en ver genoeg is. Zeshonderd kilometer was voor mij de juiste afstand.

Ik moet stoppen, Soe is daar met een koel glas rosé. Pierrick heeft ondertussen een enorme schaal pruimen geplukt en staat nu in een grote pot confituur te roeren.
Nature provides the answers.