Shhhht, stil. Zie je niet dat ik zit te lezen?
Sssst.
Nee, ik heb helemaal geen tijd om een jaaroverzicht te schrijven. Geen tijd, geen zin en vooral geen nood aan een terugblik.
2024 was a fine year. Daar houd ik het graag bij. Dit jaar geen uitputtend overzicht van waar het jaar allemaal gevuld mee was. Het was gevuld en het was vervullend, dat volstaat als melding en verder zal ik u daar niet mee lastig vallen. U wordt op sociale media al genoeg geplaagd met pronkplaatjes van uw geweldige vrienden en kennissen. (Zelf krijg ik daar altijd een weeïg gevoel van in mijn maagstreek, heeft u dat ook? Ik zal dan ook proberen me niet aan hetzelfde pronkgedrag te bezondigen.)
Ik doe iets veel leukers. Ik lees. En tussendoor kijk ik uit over het water en de eendjes die als dobbers op het water liggen te schommelen. Helemaal wakker zijn ze nog niet. Ver kan ik niet kijken trouwens, want er hangt een stevige mist over het IJ. De contouren van de flats in aanbouw op Centrumeiland kan ik nog net onderscheiden, het strandje zelf is niet meer zichtbaar door de mist.
Maar dat is helemaal prima. Laat mij hier maar lekker zitten lezen in het zalige brugwachtershuisje dat ik voor drie dagen het mijne mag noemen.
Lezen lezen lezen. En uitkijken over het water. Meer moet dat niet zijn.
Ik ga alleen naar buiten als mijn maag knort en er niks meer in de koelkast ligt.
Saai hè?
En zalig.
Het sobere contentement vertaalt zich zelfs in mijn agenda-slash-dagboek: dit jaar niks van al die wijze spreuken, zinnen en teksten waarmee ik meestal de schutbladen vol kalk. Ik heb er geen nood meer aan.
Ik ben trouwens bezig aan het vijfentwintigste boek op het leeslijstje van dit jaar. (Ik hoop oprecht niet dat u van deze bekentenis een weeïg gevoel in de maagstreek krijgt.) Eerlijkheidshalve moet ik wel bekennen dat na een zoveelste moedige doorstart in De gebroeders Karamazov van Fjodor Dostojevski, ik deze keer definitief de handdoek in de ring heb gegooid. Aan mij is het niet besteed. Ik heb het geprobeerd, echt, maar het leven is te kort om boeken te lezen die als huiswerk voelen. Oude werken werken niet voor mij.
Daarin word ik gesteund door auteur en hoogleraar literatuurwetenschappen Tim Parks van wie ik onlangs een interview las in een Knack Weekend die ik uit de wachtzaal had meegegrist: ‘Hoe meer boeken je tegen je zin uitleest hoe minder tijd je hebt om aan boeken te beginnen die je echt goed vindt.’ En daar kan ik het alleen maar hartgrondig mee eens zijn na deze afgelopen dagen in mijn brugwachtershuisje. Een paar weken geleden heb ik trouwens hetzelfde gedaan op een woonbootje in Friesland: heelder dagen dobberend lezen. Ik had er nog zeebenen van toen ik de volgende dag weer aan het werk ging. (Ook het beeld van dobberen op woonbootjes hoeft u geen weeïg gevoel in de maagstreek te bezorgen: het was een huisruilactie dus een spotgoedkoop verblijf. De driemaal daagse overval op de nabijgelegen supermarkt was nog de grootste hap uit ons budget.)
Uit datzelfde interview wil ik je ook nog graag meegeven wat diezelfde Tim Parks antwoordde op de vraag: wat als je worstelt met een boek dat door critici en lezers bewierookt wordt en waarvan duizenden exemplaren verkocht zijn?
Parks: ‘Dat is een ervaring die we allemaal kennen en die nog frequenter is nu literaire bekendheid gedreven wordt door sociale media en promotie. Leren vertrouwen op je eigen reacties op een boek, zonder te veel invloed van wat de algemene opinie over dat werk is, maakt deel uit van volwassen worden.’
Oef, ik wist het, eindelijk begin ik volwassen te worden.
Verder is mijn enige plan voor dit kakelverse jaar om op dit elan door te gaan: rustig de ingeslagen weg van kabbelend geluk vervolgen. Grote en kleine gelukjes, en daarvan tot in elke vezel van mijn lijf genieten.
Alles goed hier dus.
Voila, en nu ga ik verder lezen.
Maar niet zonder u nog een gelukkig nieuwjaar te wensen!
Enne, … doe het een beetje rustig aan hè volgend jaar? Meer genieten, minder vliegen, meer treinen, minder vlees, meer liefde, meer tijd, meer koffietjes, meer babbels, meer fietsen, meer wandelen, minder stressen, meer ademen, dieper ademen, meer slapen, (nog) meer lezen, meer zingen, meer dansen, meer seks, meer mindfulness, bodyscans, wandelmedaties, meer positieve gezondheid, meer geluk, meer zingeving, minder consumeren, meer consuminderen, nog meer liefde, meer eiwit, meer vitamines, minder vet en suiker, meer contentement, meer lummelen, meer nietsdoen, minder verspilling, minder plastic, meer soep, meer letterkoekjes, meer leven, meer leutige vrienden, meer leute met de vrienden, meer verbinding, minder haast, minder pijn, minder antivaxers, meer vaccins, minder racisme, minder oordelen, minder fossiele brandstoffen, meer dansen, minder ongelijkheid, minder lange tenen, minder zuurpruimen, minder Trumps, minder trollen, meer zee, meer zon, meer fun, meer water, meer meren, rivieren, bergen, Oostkantons, minder alcohol maar des te meer genieten van dat glaasje dat je wel pakt, meer muziek, meer van alles wat u uzelf en uw geliefden wenst.
Een vervullend jaar heeft te maken met hoe dicht je bij je kernwaarden bent gebleven. Blijkbaar heb ik dat niet slecht gedaan dan. Vandaar misschien ook dat ik dit jaar helemaal geen behoefte heb aan uitgebreide jaardoelen, een gevuld terugblik-jaaroverzichtsblog of schutbladen van mijn agenda vol inspirerende aansporingen en wijsheden.
Weinig wensen hebben schijnt een goed teken te zijn. Want zoals Ilja Leonard Pfeijffer eens zei: Het kapitalisme is ingesteld om ons ongelukkig te maken. ongelukkige mensen zijn de beste consumenten. Een gelukkig mens koopt niks, die is ervan overtuigd dat hij alles al heeft. Zo is het maar net. Voor de rest slechts één wens: dat alles goed mag blijven. Blij met het werk, blij dat het goed gaat met de kindertjes en schoonkindertjes, blij met mijn lief, blij met veel genieten samen. Alweer een jaar vol contentement en veel klein geluk. Dat is namelijk het fijnste geluk dat er is.
Dus, even samenvattend aan de hand van Omdenken’s gouden terug- en vooruitblik vraag: ‘Stel, je mocht 2024 opnieuw doen. Zou je dan iets anders doen? Zou je dat ook in 2025 kunnen doen?’, is mijn antwoord heel stellig: nee, ik zou niks anders doen, het nieuwe jaar mag van mij lekker voorthobbelen op de weg van het voorbije jaar.
Ik wens u veel saaiheid. En veel leesplezier.
(Mijn favorieten wil ik overigens nog wel snel delen: alle wandelboeken van Raynor Winn – Het zoutpad! De wilde stilte! Landlijnen! – Welzijn van Nathan Hill, Demon Copperhead van Barbara Kingsolver, Yoga van Emmanuel Carrère. Gezeik van Pepijn Lanen moet u dan weer echt geen kruimel van uw kostbare tijd gunnen. Gezeik. En All fours van Miranda July waar ik nu net in begonnen ben, is ook veelbelovend. Maar dat wist u al. Het staat in alle jaarlijstjes als het boek dat iedereen moet lezen of al gelezen heeft. Ik ben de laatste.)
Zo. Werd het dan toch nog een piepklein overzichtslijstje 😜
Het bloed kruipt waar het niet gaan kan.